Хәрәбәле

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Хәрәбәле latin yazuında])
Хәрәбәле
рус. Харабали
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 1789
Сурәт
Дәүләт  Россия[1]
Нәрсәнең башкаласы Муниципальное образование «Город Харабали»[d][1] һәм Хәрәбәле районы[1]
Административ-территориаль берәмлек Муниципальное образование «Город Харабали»[d][1]
Сәгать поясы UTC+04:00, MSD[2] һәм SAMT[d][2]
Халык саны 3500 (1897)[3],
9664 (1959)[4],
14 261 (1970)[5],
17 043 (1979)[6],
18 566 (1989)[7],
18 700 (1992)[3],
19 100 (1996)[3],
18 900 (1998)[3],
18 800 (2000)[3],
18 600 (2001)[3],
18 296 (2002)[8],
18 300 (2003)[3],
18 200 (2005)[3],
18 100 (2006)[3],
18 100 (2007)[3],
18 100 (2008)[3],
18 117 (2009)[9],
18 117 (2010)[10],
18 100 (2011)[3],
18 178 (2012)[11],
18 275 (2013)[12],
18 146 (2014)[13],
18 041 (2015)[14],
18 097 (2016)[15],
18 031 (2017)[16],
17 968 (2018)[17],
17 786 (2019)[18],
17 517 (2020)[19],
18 514 (2021)[20]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 0 метр
Мәйдан 25 км²
Почта индексы 416010
Рәсми веб-сайт mo.astrobl.ru/harabali
Беренче язма телгә алу 1770
Җирле телефон коды 85148
Карта
 Хәрәбәле Викиҗыентыкта

Хәрәбәле (рус. Харабали) — Әстерхан өлкәсендәге кече шәһәр, Хәрәбәле районының административ үзәге.

Халык саны — 18 209 кеше (2010).[21]

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Хәрәбәле Ашулук елгасының уң ярында, Әстерханнан 142 километр төньяктарак урнашкан. Идел буе тимер юлының Харабалинская станциясе (Югары Баскунчак — Әстерхан сызыгы).

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Уртача еллык температура — +10,7 °C
  • Уртача еллык җил тизлеге — 3,9 м/с
  • Уртача еллык һава дымлылыгы — 59,1%
Тәүлек буена һаваның уртача температурасы (NASA мәгълүматлары буенча)[22]
Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
−4,3 °C −4,0 °C 2,0 °C 11,8 °C 19,2 °C 24,4 °C 26,9 °C 24,7 °C 18,3 °C 10,6 °C 1,7 °C −3,4 °C 10,7 °C

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Хәрәбәле авылы 1789 елда Воронеж, Курск һәм Тамбов губерналарыннан качып киткән крәстиәннәр тарафыннан нигезләнә.[23] 1904 елда авыл аша тимер юл төзелә.

1925 елда Хәрәбәле районы үзәге булып тора. 1974 елдан — шәһәр.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1897[24] 1959[25] 1970[26] 1979[27] 1989[28] 2002[29] 2010[21]
~3 500 9 664 14 261 17 043 18 566 18 296 18 209

Милли состав: руслар — 63,13%, казакълар — 30,4%, алманнар — 1,4%, әрмәннәр — 1,3%.[30]

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Яшелчә-консервлар заводы, мех-урман хуҗалыгы (мехлесхоз), кирпеч заводы.

Хәрәбәле тирәсендә — ком һәм балчык чыганаклары.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 ОКТМО. 185/2016. Южный ФО
  2. ↑ 2,0 2,1 Федеральный закон от 15.02.2016 № 27-ФЗ — 2016.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 Народная энциклопедия «Мой город». Харабали. 2014-07-01 тикшерелгән.
  4. ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населённых пунктов - районных центров по полу
  5. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населенных пунктов - районных центров по полу. 2013-10-14 тикшерелгән.
  6. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  7. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  8. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более.
  9. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. 2014-01-02 тикшерелгән.
  10. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. 1. Численность и размещение населения Астраханской области. әлеге чыганактан 2016-03-06 архивланды. 2015-05-11 тикшерелгән.
  11. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. 2014-05-31 тикшерелгән.
  12. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). 2013-11-16 тикшерелгән.
  13. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. 2014-08-02 тикшерелгән.
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. 2015-08-06 тикшерелгән.
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года (2018-10-05). әлеге чыганактан 2021-05-08 архивланды. 2021-05-15 тикшерелгән.
  16. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017-07-31). әлеге чыганактан 2017-07-31 архивланды. 2017-07-31 тикшерелгән.
  17. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. әлеге чыганактан 2018-07-26 архивланды. 2018-07-25 тикшерелгән.
  18. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года.
  19. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года.
  20. ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более (XLSX). 2022-09-01 тикшерелгән.
  21. ↑ 21,0 21,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-03-25 
  22. ↑ NASA. База данных RETScreen
  23. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2015-01-03, retrieved 2013-03-25 
  24. ↑ http://www.mojgorod.ru/astrahan_obl/harabali/index.html
  25. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg3.php
  26. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg3.php
  27. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  28. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  29. ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  30. ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-03-25 

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Хәрәбәле&oldid=3806331